The Imitation Game (2014)

Tóm tắt phim The Imitation Game (2014) – Trò Chơi Giải Mã

Mở đầu năm 1951, cảnh sát bất ngờ lục soát căn nhà riêng của Alan Turing sau một vụ trộm. Nghi ngờ xoay quanh khả năng ông có liên quan tới gián điệp, nhưng rồi sự thật hé lộ lại đưa người xem trở về thời điểm khác: nước Anh năm 1939, khi thế chiến thứ II vừa bùng nổ.

Tại Bletchley Park, trung tâm giải mã tối mật của Anh, Alan Turing (Benedict Cumberbatch) xuất hiện với dáng vẻ vụng về, xa cách con người nhưng trí óc thì sắc bén vượt trội. Dưới quyền Chỉ huy Denniston (Charles Dance), ông gặp đồng đội mới, trong đó có Hugh Alexander (Matthew Goode) — một nhà lãnh đạo năng nổ nhưng cũng đầy mâu thuẫn. Chính cái tính khí khó hợp tác đã nhanh chóng khiến Turing bị đặt vào thế đối đầu cả trong công việc lẫn trong giao tiếp hàng ngày.

Điều đáng chú ý là thay vì chấp nhận phương pháp “đồng đội cùng nhau thử sai”, Turing đòi ngân sách thiết kế riêng một cỗ máy điện cơ khổng lồ. Ông đặt tên nó là “Christopher”, một lựa chọn vừa mang màu sắc kỹ thuật, vừa chất chứa cảm xúc riêng khi nhớ về người bạn học thời thiếu niên đã mất.

Khi một bộ não gặp rào cản giới tính

Nhu cầu tìm cộng sự buộc Turing nghĩ ra một cách độc đáo: đăng bài kiểm tra trên báo chí. Chính nhờ đây mà Joan Clarke (Keira Knightley), một nữ toán học xuất chúng, bước vào cuộc chơi. Trong môi trường toàn nam giới và đầy định kiến, Joan không chỉ chứng minh năng lực mà còn đóng vai trò “cầu nối” giúp Turing học cách bớt cô độc. Cô là người nhắc ông rằng thiên tài cũng phải biết lắng nghe con người.

Từ thất bại đến bước ngoặt

Cỗ máy của Turing ban đầu chạy không hiệu quả: quá nhiều hoán vị, quá ít thời gian. Điểm sáng chỉ xuất hiện khi cả nhóm nhận ra: không cần thử từng khả năng một, mà có thể rút gọn dựa vào những mẫu lặp quá quen thuộc trong thông tín Đức Quốc xã như cụm khẩu hiệu “Heil Hitler”. Lần đầu tiên “Christopher” giải ra trọn vẹn một bức điện.

Niềm vui chiến thắng sớm nhường chỗ cho một bài toán đau đớn hơn. Nếu ngăn chặn mọi kế hoạch của Đức, bí mật sẽ bị lộ, và chúng sẽ đổi hệ mã. Vì vậy, cả nhóm phải đối diện lựa chọn khó khăn: nhìn một đoàn tàu bị tấn công, dù người thân của mình ở đó, để đổi lại một chiến lược dài hơi giúp đồng minh thắng cuộc.

Vòng xoáy bí mật chồng chéo

MI6 khéo léo che chắn dự án, còn bản thân nhóm cũng chia sẻ gánh nặng nặng nề: không được kể bất cứ điều gì với bên ngoài. Trong khi đó, John Cairncross, một thành viên đồng đội, bị phát hiện làm gián điệp cho Liên Xô. Thêm một lớp bí mật khác phủ lên công việc vốn đã quá sức chịu đựng.

Trong lúc ấy, Turing cầu hôn Joan, mong giữ cô lại bên cạnh như một đồng sự, một người tin tưởng hiếm hoi. Nhưng sau đó, ông buộc phải thú nhận về xu hướng tính dục khác biệt, rồi hủy hôn. Đó là lần hiếm hoi Turing chọn cách giải thoát cho người mình quý mến, thay vì để cô ràng buộc bởi những nguy hiểm và định kiến đã vây lấy ông.

Chiến thắng và nỗi cô độc sau cùng

Chiến tranh kết thúc. Nhóm giải mã rời khỏi Bletchley Park, không ai được phép hé lộ sự thật về những gì họ đã làm. Mọi huy hoàng bị chôn vùi trong im lặng.

Năm 1952, Alan Turing bị truy tố vì “hành vi đồi trụy”, cái tội danh dành cho chính con người thật của ông ngoài chiến trường mật mã. Thay vì ngồi tù, Turing chấp nhận liệu pháp nội tiết. Nhưng chính sự điều trị này khiến cơ thể và tinh thần ông suy kiệt.

Một lần, Joan tới thăm. Trước mắt bà là một Turing tiều tụy, nhưng ông vẫn giữ niềm tin rằng cỗ máy “Christopher” của mình đã rút ngắn cuộc chiến và cứu sống hàng triệu mạng người. Niềm tin ấy là cách tự nhắc: cuộc đời ông, dẫu cay đắng thế nào, cũng đã góp phần xoay chuyển lịch sử nhân loại.

Ngày 7/6/1954, Alan Turing ra đi mãi mãi. Mãi đến gần 60 năm sau, năm 2013, ông mới được Hoàng gia Anh ban ân xá. Một sự thừa nhận muộn màng, nhưng cần thiết, để lịch sử gọi đúng tên kẻ thiên tài từng cứu cả một thế giới.

Nhân vật trong phim The Imitation Game (2014) – Trò Chơi Giải Mã

Alan Turing: Thiên Tài Cô Độc và Khát Vọng Kết Nối

Alan Turing bước vào cuộc chiến với một động lực thuần khiết đến lạnh lùng: ông muốn giải bài toán chiến tranh bằng lý trí tuyệt đối, bằng cách tạo ra một cỗ máy có thể nghĩ thay con người. Nhưng ẩn sâu dưới vỏ bọc thiên tài cô độc ấy là một nhu cầu thầm kín và vô vọng—được công nhận và được bảo vệ sự thật cá nhân. Cung nhân vật của Turing là một bi kịch: ông bắt đầu từ sự cô độc tuyệt đối, nơi cỗ máy Christopher là người bạn duy nhất. Khoảnh khắc đổi thay của ông không phải là khi giải được mật mã, mà là khi ông học được cách tin tưởng Joan Clarke, nhận ra rằng sự lặp lại trong mã Enigma cũng giống như sự lặp lại của một lời chào đơn giản. Ông đồng ý đặt bí mật vĩ đại này lên trên lợi ích cá nhân, một hành động hợp tác đau đớn, buộc ông phải chấp nhận những đánh đổi đạo đức nặng nề cho đến cuối đời.

Joan Clarke: Người Vượt Lên Định Kiến Bằng Trí Tuệ

Nếu Turing là lý trí, Joan Clarke chính là chất xúc tác nhân văn cho nhóm. Cô đến Bletchley Park không chỉ vì lòng yêu nước mà còn vì một khát vọng giản dị và cháy bỏng: được làm khoa học đích thực, được thoát khỏi định kiến rằng phụ nữ chỉ có thể làm thư ký. Joan không chỉ là một đồng minh; cô là người duy nhất nhìn thấu sự mong manh bên trong Turing. Cô đã đi từ một người ngoài lề, chấp nhận vai trò ngụy trang, để trở thành trụ cột của nhóm. Khoảnh khắc then chốt của Joan là khi cô dũng cảm phản biện lại sự khép kín của Turing, buộc ông phải nhận ra giá trị của việc “làm việc với người khác.” Khi nhiệm vụ hoàn thành, Joan không chờ đợi sự công nhận; cô tự chủ chọn rời đi, thấu hiểu giới hạn của Turing và những rào cản của thời đại, giữ lại sự tự trọng của mình.

Hugh Alexander: Sự Chuyển Mình của Người Gác Cổng

Hugh Alexander đại diện cho phương pháp truyền thống và kinh nghiệm đã được kiểm chứng. Ban đầu, ông là đối trọng lớn nhất của Turing, nghi ngờ cỗ máy và xem thường sự kiêu ngạo của thiên tài trẻ. Động lực của ông rất rõ ràng: bảo vệ những gì ông tin là hiệu quả. Tuy nhiên, cung nhân vật của Hugh là một bài học về sự khiêm tốn. Từ đối đầu gay gắt, ông chuyển sang tôn trọng thầm lặng khi Christopher bắt đầu thành công. Điểm đổi của ông là khi ông sẵn sàng gạt bỏ cái tôi, ủng hộ kế hoạch bảo mật tàn nhẫn của Turing—một dấu hiệu cho thấy ông đã hiểu rằng, đôi khi, tương lai đòi hỏi chúng ta phải đặt lòng tự trọng cá nhân xuống.

Dàn Đồng Ca Áp Lực và Bóng Tối

Những nhân vật quyền lực như Commander Denniston và Stewart Menzies tạo nên áp lực thể chế và đạo đức khủng khiếp mà Turing và đồng đội phải gánh chịu. Denniston là hiện thân của quan liêu vội vã, chỉ quan tâm đến hiệu quả trong khuôn khổ quy tắc. Việc ông đe dọa dừng dự án không chỉ là một trở ngại mà còn là “đồng hồ đếm ngược” kịch tính, buộc Turing phải chạy đua.

Menzies của MI6 lại là một kiến trúc sư bí mật lạnh lùng và thực dụng, người bảo vệ dự án bằng cách tăng thêm tầng bí mật tàn nhẫn. Ông buộc cả đội phải đối diện với sự thật cay đắng: chiến thắng không thể đến mà không có đánh đổi.

Cuối cùng, John Cairncross là bóng tối đạo đức. Động cơ của ông không phải là sự phản bội đơn thuần, mà là một niềm tin phản anh hùng rằng việc chia sẻ thông tin với Liên Xô sẽ cứu được nhiều mạng sống hơn. Ông buộc Turing và khán giả phải đối mặt với câu hỏi: Trong chiến tranh, sự thật và đạo đức nằm ở đâu?