Masaki Kobayashi: Tiếng nói phản chiến mạnh mẽ của điện ảnh Nhật Bản

Masaki Kobayashi (小林 正樹, Kobayashi Masaki, 14 tháng 2 năm 1916 – 4 tháng 10 năm 1996) là một đạo diễn và biên kịch phim người Nhật Bản. Ông được biết đến với những bộ phim phản ánh hiện thực xã hội Nhật Bản thời hậu chiến, đặc biệt là những tác phẩm chống chiến tranh và ca ngợi tinh thần samurai.

Từ sinh viên triết học đến nhà làm phim phản chiến

Kobayashi sinh ra tại Otaru, Hokkaido, Nhật Bản. Ông tốt nghiệp Đại học Waseda chuyên ngành triết học và mỹ thuật Đông Á. Năm 1941, ông bắt đầu sự nghiệp điện ảnh với vai trò trợ lý đạo diễn tại hãng phim Shochiku.

Năm 1942, Kobayashi bị gọi nhập ngũ và phải tham gia Thế chiến II. Là một người theo chủ nghĩa hòa bình, ông từ chối thăng cấp và chỉ giữ cấp bậc binh nhì. Sau chiến tranh, Kobayashi trở lại Shochiku và tiếp tục làm trợ lý cho đạo diễn Keisuke Kinoshita. Những trải nghiệm chiến tranh đã ảnh hưởng sâu sắc đến thế giới quan và sự nghiệp làm phim của ông sau này.

Sự nghiệp đạo diễn lừng lẫy

• • Những bộ phim đầu tay:

    Năm 1952, Kobayashi ra mắt với tư cách đạo diễn với bộ phim Musuko no Seishun (Tuổi trẻ của con trai tôi). Bộ phim này đã thể hiện rõ nét phong cách làm phim hiện thực của Kobayashi, chú trọng khắc họa tâm lý nhân vật và những vấn đề xã hội.

  • Bản trường ca phản chiến The Human Condition:

    Từ năm 1959 đến năm 1961, Kobayashi thực hiện bộ ba phim The Human Condition (Kondisi Manusia), dựa trên tiểu thuyết cùng tên của Jumpei Gomikawa. Bộ phim xoay quanh nhân vật Kaji, một người đàn ông Nhật Bản phải vật lộn với những tàn dư của chiến tranh và bạo lực. Với tổng thời lượng gần 10 tiếng, The Human Condition được coi là một trong những bộ phim dài nhất từng được sản xuất cho phát hành rạp. Bộ phim đã gây tiếng vang lớn trên thế giới và khẳng định tài năng của Kobayashi như một nhà làm phim hàng đầu.

• Những kiệt tác về đề tài samurai:

  Kobayashi cũng được biết đến với những bộ phim samurai xuất sắc. Harakiri (1962) kể về một samurai lão thành bị ép phải tự sát để bảo vệ danh dự. Bộ phim là một lời phê phán mạnh mẽ đến chế độ phong kiến Nhật Bản và tinh thần samurai mù quáng. Harakiri đã giành giải “Jury Prize” tại Liên hoan phim Cannes năm 1963.

  Samurai Rebellion (1967) là một bộ phim khác về đề tài samurai của Kobayashi, xoay quanh cuộc nổi dậy của một gia đình samurai chống lại chúa tể của họ. Bộ phim tiếp tục khẳng định phong cách làm phim hiện thực và phản ánh những vấn đề xã hội của Kobayashi.

• Kwaidan: Chạm đến thế giới ma quỷ:

  Năm 1964, Kobayashi thực hiện Kwaidan, bộ phim kinh dị gồm bốn câu chuyện ma dựa trên truyện ngắn của Lafcadio Hearn. Đây là bộ phim màu đầu tiên của Kobayashi và cũng là một trong những tác phẩm kinh điển của dòng phim kinh dị Nhật Bản. Kwaidan đã giành giải “Special Jury Prize” tại Liên hoan phim Cannes năm 1965 và được đề cử giải Oscar cho “Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất”.

• Những năm cuối sự nghiệp:

  Năm 1968, Kobayashi cùng với Akira Kurosawa, Keisuke Kinoshita và Kon Ichikawa thành lập nhóm đạo diễn “Tứ kỵ sĩ” (The Four Horsemen Club) với mong muốn tạo ra những bộ phim dành cho thế hệ trẻ. Ông tiếp tục làm phim cho đến những năm 1990.

Phong cách làm phim độc đáo

Masaki Kobayashi là một bậc thầy của dòng phim hiện thực. Phim của ông thường xoay quanh những chủ đề như chiến tranh, samurai, giai cấp và công lý. Kobayashi có một phong cách làm phim độc đáo, kết hợp giữa tính nghệ thuật cao và thông điệp xã hội sâu sắc.

Giải thưởng và vinh danh

Masaki Kobayashi đã nhận được nhiều giải thưởng danh giá trong sự nghiệp của mình, bao gồm:

• Giải “Jury Prize” tại Liên hoan phim Cannes cho phim Harakiri (1963)
• Giải “Special Jury Prize” tại Liên hoan phim Cannes cho phim Kwaidan (1965)
• Đề cử giải Oscar cho “Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất” với phim Kwaidan (1965)