Rentarō Mikuni: Chân Dung Huyền Thoại Điện Ảnh Nhật Bản Với Hơn Sáu Thập Kỷ Cống Hiến

Rentarō Mikuni (三國 連太郎), tên thật là Satō Masao, sinh ngày 20 tháng 1 năm 1923, là một trong những diễn viên vĩ đại nhất mà điện ảnh Nhật Bản từng sản sinh. Với sự nghiệp kéo dài hơn sáu thập kỷ và góp mặt trong hơn 180 bộ phim, ông đã định hình nên nhiều vai diễn mang tính biểu tượng, từ chính kịch lịch sử sâu sắc đến những vai hài hước đầy duyên dáng, để lại di sản nghệ thuật đồ sộ cho thế hệ sau.

Khởi Đầu Bất Ngờ và Bước Đột Phá Lớn

Mikuni bắt đầu hành trình diễn xuất vào năm 1951, một cách khá tình cờ, khi ông được chọn đóng vai chính trong bộ phim The Good Fairy (善魔) của đạo diễn Keisuke Kinoshita. Vai diễn ban đầu dự kiến thuộc về Eiji Okada, nhưng do ảnh hưởng của cuộc “Red Purge” thời bấy giờ, Mikuni, với ngoại hình tương đồng, đã có cơ hội thay thế. Chính từ nhân vật trong phim này, ông đã lấy nghệ danh Rentarō Mikuni, một cái tên gắn liền với huyền thoại sau này.

Để phù hợp với hình ảnh một diễn viên trí thức được quảng bá, hồ sơ của Mikuni thậm chí còn được “thêm thắt” rằng ông là một kỹ sư tốt nghiệp Đại học Osaka, dù thực tế không phải vậy. Tuy nhiên, tài năng thực sự của ông nhanh chóng được công nhận khi ngay với vai diễn đầu tay, Mikuni đã giành giải Diễn viên mới xuất sắc nhất tại Giải thưởng Blue Ribbon lần thứ 2, khẳng định một khởi đầu đầy hứa hẹn.

Sự Nghiệp Đỉnh Cao: Biến Hóa Không Ngừng Trên Màn Ảnh

Trong suốt sự nghiệp lẫy lừng của mình, Rentarō Mikuni đã chứng minh khả năng hóa thân xuất sắc vào nhiều loại nhân vật và thể loại phim khác nhau, từ những vai diễn đòi hỏi chiều sâu tâm lý phức tạp đến những khoảnh khắc hài hước đầy sảng khoái.

Nghệ sĩ của chính kịch và lịch sử: Ông để lại dấu ấn không thể phai mờ với các vai diễn trong những tác phẩm kinh điển như Harakiri (1962) của đạo diễn Masaki Kobayashi, một bộ phim từng gây tiếng vang lớn tại Liên hoan phim Cannes. Ngoài ra, Mikuni còn góp mặt trong nhiều tác phẩm lịch sử và chính kịch được đánh giá cao khác như The Burmese Harp (1956), Kwaidan (1964), và Vengeance Is Mine (1979) của Shohei Imamura. Khả năng thể hiện nội tâm nhân vật một cách tinh tế đã giúp ông định vị mình là một trong những diễn viên hàng đầu.

Nghệ sĩ hài hước được yêu mến: Không chỉ giới hạn ở các vai diễn kịch tính, Mikuni còn chinh phục khán giả qua vai Ichinosuke Suzuki trong loạt phim hài nổi tiếng Tsuribaka Nisshi (釣りバカ日誌), bắt đầu từ năm 1988 và kéo dài đến 20 phần. Sự kết hợp ăn ý với bạn diễn Toshiyuki Nishida đã tạo nên một cặp đôi “vàng” của màn ảnh Nhật Bản, mang lại tiếng cười và sự thư giãn cho hàng triệu khán giả.

Gắn kết nghệ thuật với gia đình: Đặc biệt, ông còn có cơ hội hợp tác cùng con trai mình, diễn viên Kōichi Satō, trong nhiều dự án điện ảnh đáng chú ý như A Promise (1986), Oishinbo (1996) và Someday (2011), thể hiện sự tiếp nối và truyền cảm hứng nghệ thuật giữa các thế hệ.

Tài Năng Đạo Diễn và Vị Thế Được Vinh Danh

Ngoài vai trò diễn viên, Rentarō Mikuni còn thử sức ở lĩnh vực đạo diễn và biên kịch. Dù hai bộ phim đầu tay (Typhoon năm 1963 và River Without a Shore năm 1972) gặp nhiều trắc trở và không được phát hành rộng rãi, ông đã ghi dấu ấn mạnh mẽ với tác phẩm Shinran: Path to Purity (1987). Bộ phim này không chỉ do ông viết kịch bản và đạo diễn mà còn vinh dự giành giải Jury Prize tại Liên hoan phim Cannes danh giá, một minh chứng cho tầm nhìn nghệ thuật toàn diện của Mikuni.

Trong suốt sự nghiệp của mình, Rentarō Mikuni đã gặt hái vô số giải thưởng danh giá, khẳng định vị thế của ông trong nền điện ảnh:

• Ông là diễn viên đầu tiên giành được ba giải Blue Ribbon, bao gồm Diễn viên mới xuất sắc nhất (1951), Diễn viên chính xuất sắc nhất (1960, 1990) và Diễn viên phụ xuất sắc nhất (1979).
• Năm 1991, ông giành giải Diễn viên chính xuất sắc nhất tại Giải thưởng Viện Hàn lâm Nhật Bản cho phim My Sons và nhận nhiều đề cử khác.
• Ông cũng được trao Huân chương Dải tím (1984) và Huân chương Mặt trời mọc, Hạng tư (1993) vì những đóng góp to lớn cho nghệ thuật và văn hóa Nhật Bản.

Di Sản Bất Hủ và Cuộc Sống Cá Nhân

Bên ngoài màn ảnh, Rentarō Mikuni còn có niềm đam mê sâu sắc với thư pháp, hội họa và là một học giả uyên thâm về Phật giáo, đặc biệt là Tịnh độ tông. Ông đã xuất bản nhiều cuốn sách về chủ đề này, cho thấy một khía cạnh trí tuệ và tâm linh ít được biết đến của một nghệ sĩ.

Rentaro Mikuni qua đời vào ngày 14 tháng 4 năm 2013 tại Tokyo, hưởng thọ 90 tuổi. Tuy nhiên, di sản nghệ thuật đồ sộ của ông vẫn tiếp tục sống mãi, ảnh hưởng sâu rộng đến điện ảnh Nhật Bản và truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ nghệ sĩ trẻ sau này. Ông không chỉ là một diễn viên tài năng mà còn là một biểu tượng về sự cống hiến, khả năng biến hóa và chiều sâu tư tưởng, góp phần làm rạng danh điện ảnh xứ sở Phù Tang trên bản đồ thế giới.